هویت شهری شیراز

  احیای محله های تاریخی شهر ها

مهیاراردشیری و غلام حسین معماریان

عنوان ونام پدیدآور:  هویت شهری شیراز

        شرکت مادرتخصصی عمران وبهسازی شهری ایران

                         مشخصات نشر: شیراز: نوید شیراز1389

کتاب "هویت شهری شیراز" توسط دکتر مهیار اردشیری و دکترغلامحسین معماریان با همکاری دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز و شرکت عمران و مسکن سازان استان فارس تهیه شده است.

این کتاب بر پایه تحقیقات میدانی و اسنادی در محل می­باشد و ثمره پژوهش­های انجام شده پیرامون هویت شهری شیراز است. در این پژوهش که با رویکرد تاریخی - فرهنگی به موضوع هویت پرداخته شده از هر دو روش اسنادی و میدانی در توصیف و تبیین ویژگی­های منحصر به فرد شهر شیراز بهره گرفته شده است.

کتاب حاظر مشتمل بر پنج فصل می­باشد و در انتها جمع بندی مباحث پژوهش ارائه شده است. فصل اول مقدمات لازم از قبیل تعاریف، مفاهیم و تاریخچه­ای را در خصوص هویت شهری، هویت و تحولات جهانی، بحران بی­هویتی، تحولات کالبدی شهرها را بیان می­کند و درنهایت چند پرسش و شیوه پژوهش را تبیین می­دارد.

فصل دوم هویت شهری را مورد کاوش قرار می­دهد. از بیان مفاهیم شروع می­کند و پس از معرفی ویژگی­های عناصر هویت بخش و فرایند تشخیص هویت به مباحث هویت در شهرسازی و معماری می­پردازد. در ادامه کتاب فصل سوم به طور تخصصی مطالعه و بررسی هویت شهرسازی شهر شیراز صورت داده است. در این فصل پس از بیان پیشینه­های تاریخی و نحوه شکل­گیری شهر به تفکیک دوره­های صدر اسلام(صفارین، آل بویه و ...)، صفویه، زندیه و دوران معاصر می­پردازد و در نهایت هویت شهری شیراز را در دوران قاجار، پهلوی و پس از انقلاب مورد کاوش قرار می­دهد.

هویت معماری شهر شیراز موضوع اصلی فصل چهارم کتاب است که مطابق فصل قبل دوره­های مختلف تاریخی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. این فصل حتی در جزیات طراحی­های مساجد، باغات، مدارس و ... داخل شده و اطلاعات بسیار ارزشمندی را در خصوص وقایع رخ داده در هویت معماری شهر شیراز را در طول تاریخ به نمایش می­گذارد.

فصل پنجم کتاب را شاید بتوان شامل اصلی­ترین مطالب پژوهش دانست.این فصل به موضوع شیرازهویت دیروز، ویژگی­های امروز می­پردازد. این فصل ابتدا به دسته بندی بافت­ها و محلات شاخص شهری در شش ناحیه تاریخی، مدرن اولیه، مدرن ثانویه، مدرن سال­های پیش از انقلاب، نواحی احداثی بعد از انقلاب در زمان جنگ و نواحی احداثی پس از جنگ می­پردازد. سپس مطالعه و بررسی مسیرها و گذرها، لبه­ها و جداره­های شهری، گره­ها-تقاطع­ها و میادین شهری، بناهای شاخص منطقه­ای با هویت فررهنگی-تاریخی و باغ­های شیراز صورت گرفته است.