بررسی چهارمین امکان تشویقی برای شتاب بخشی به نوسازی بافت‌های فرسوده

1401/07/22

مجمع عمومی شرکت بازآفرینی شهری ایران با حضور سرپرست مرکز امور مجامع و نظارت بر قراردادهای وزارت راه و شهرسازی، نمایندگان سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، اعضای هیات مدیره، معاونان و مدیران این شرکت برگزار شد

به گزارش روابط عمومی شرکت بازآفرینی شهری ایران، مجمع عمومی شرکت بازآفرینی شهری ایران با حضور مهدی نورایی نماینده رییس مجمع  و سرپرست مرکز امور مجامع و نظارت بر قراردادهای وزارت راه و شهرسازی، نمایندگان سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمد آئینی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، اعضای هیات مدیره، معاونان و مدیران این شرکت برگزار شد.

در این جلسه ابتدا محمد آئینی مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در خصوص اهم برنامه‌ها و اقدامات شرکت در شش ماهه اول  سال ۱۴۰۱ گزارشی ارایه کرد و در ادامه بودجه اصلاحی سال  ۱۴۰۱ و بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۲ مورد بحث و بررسی قرار گرفت و کلیات بودجه به تصویب رسید.

معاون وزیر راه و شهرسازی  در این جلسه با اشاره به این که شرکت بازآفرینی شهری ایران متولی خدمات‌رسانی به یک سوم از جمعیت شهری محروم کشور است و به استناد همین موضوع باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد، گفت: برطرف کردن دغدغه ساکنان محلات فرسوده و ناکارآمد شهری، کاهش سقف‌های لرزان، حفظ جان و کرامت انسان‌ها  اولویت اول شرکت بازآفرینی شهری ایران است. اکنون ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناپایدار در کشور وجود دارد که در صورت وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله بر سر مردم آوار خواهد شد، بنابراین حفظ جان انسان‌ها در اولویت برنامه‌های شرکت  قرار دارد.

بسته تشویقی شهرسازانه، نقطه عطفی در نوسازی بافت‌های فرسوده

او در ادامه با اشاره به بسته تشویقی شهرسازانه که سه روز پیش ابلاغ شد، نیز توضیحاتی ارایه کرد و گفت: این بسته تشویقی با نگاه تدوین و تصویب سیاست‌های کالبدی متضمن تشویق نوسازی محله‌ای در محلات ناکارآمد و فرسوده شهری برای چهار گروه مختلف تهیه شده است که شامل بازآفرینی یکپارچه در مقیاس بلوک شهری، نوسازی در مقیاس محورهای اصلی محله، نوسازی در عمق بافت فرسوده و نوسازی قطعات غیرقابل تجمیع می‌شود.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران این بسته را که در راستای شتاب‌بخشی به روند نوسازی بافت‌های فرسوده و با همکاری اهل حرفه، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزرات کشور و وزارت راه و شهرسازی تهیه و ابلاغ شده است، نقطه عطفی در نوسازی بافت‌های فرسوده برشمرد.

آئینی اضافه کرد: بسته تشویقی شهرسازانه سومین بسته تشویقی است که در اجرای مفاد سند تحول دولت مردمی و با نگاه نوسازی محله‌ای، تشویق بخش غیردولتی برای ورود به نوسازی بافت‌های فرسوده و اعطای امتیازات ویژه در سه حوزه مالی، اداری و شهرسازی تدوین شده است. همچنین در حال تدوین طرح معوض زمین جهت نوسازی بافت‌های فرسوده و اجرای پروژه کلید به کلید در قالب یک بسته جدید هستیم.

دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار به تشریح اولین بسته تشویقی نوسازی بافت فرسوده پرداخت و با اشاره به تسهیلات اداری درنظرگرفته شده در این بسته، تشریح کرد:  بر این اساس، شهرداری‌ها  موظفند زمان صدور پروانه را کاهش دهند. این موضوع در ستاد بازآفرینی شهری پایدار  ۱۷ استان به تصویب رسیده است، برای مثال متوسط صدور پروانه ساخت در شهر تهران هشت ماه بود که اکنون به دو ماه کاهش یافته است. در برخی شهرها نیز شهرداری‌ها قبول کرده‌اند زمان صدور پروانه را به دو ماه تا دو هفته تقلیل دهند.

معاون وزیر راه و شهرسازی به دومین بسته تشویقی شامل تسهیلات مالی اشاره و اظهار کرد:  علاوه بر امکان استفاده از تسهیلات بانکی نهضت ملی مسکن  ،۲هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان از محل وجوه اداره شده وزارت راه و شهرسازی به طرح بازآفرینی شهری تخصیص داده شده است که مبلغ آن در تهران ۴۵۰ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها و کلانشهرها۴۰۰ میلیون تومان و سایر شهرها ۳۵۰ میلیون تومان است که در تمام این موارد ۱۵۰ میلیون تومان از مبلغ وام با نرخ سود صفر درصد پرداخت می‌شود. بر اساس بررسی‌های انجام شده از نیمه اسفند گذشته تا کنون امکان ارایه تسهیلات به ۱۷ هزار و ۳۰۰ متقاضی وجود داشت و تا کنون بیش از ۳۰ هزار واحد را به بانک مسکن معرفی کرده‌ایم. امسال نیز  برای نوسازی ۱۵۰ هزار واحد به ۲۲.۵ همت نیاز داریم.

محرومیت‌زدایی

آئینی با اشاره به این که محرومیت‌زدایی یکی از رویکردهای مهم  شرکت محسوب می‌شود، تصریح کرد: بر اساس آنچه در سند ملی راهبردی احیا، بهسازی و نوسازی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد آمده است، باید خدمات روبنایی و زیر بنایی محلات هدف به متوسط محلات برخوردار همان شهر برسد که اکنون این میزان در بسیاری محلات حاشیه‌ای کمتر از ۳۰ درصد متوسط محلات برخوردار همان شهر است و برای افزایش سطح کیفیت زندگی این محلات تلاش می‌کنیم.

او با بیان این که شرکت در سال جاری ۶۴ هزار تن قیر برای آسفالت ۱۲۰۰ کیلومتر از معابر خاکی محلات هدف باز آفرینی جذب کرده است، عنوان کرد: سالانه ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای آسفالت معابر خاکی شهرها نیاز است که درصورت تامین اعتبار در پایان دولت سیزدهم شاهد آسفالت تمامی این معابر خواهیم بود. تاکنون مشخصات معابر خاکی محدوده‌ها و محلات ناکارآمد شهری ۲۰ استان جهت اجرای نهضت آسفالت شناسایی شده است.

او با اشاره به این که در سال اول دولت سیزدهم شرکت بازآفرینی شهری ایران ۵۷۵  پروژه در سراسر کشور در دست اقدام داشت، عنوان کرد: از این تعداد ۲۲۵ پروژه به اتمام رسید و ۳۵۰ پروژه نیز در دست تکمیل قرار دارد که این پروژه‌ها به طور متوسط  پیشرفت فیزیکی ۵۳ درصدی دارند،  علاوه بر این تا پایان سال ۵۰ بودجه اصلاحی سال  ۱۴۰۱ و بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۲  پروژه دیگر نیز افتتاح خواهد شد.

شناسایی محدوده‌ها و محلات هدف

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران شناسایی محدوده‌ها و محلات هدف را یکی از فعالیت‌های مستمر این شرکت برشمرد و توضیح داد: احصای مرز محلات واقع در بافت‌های فرسوده و تاریخی کشور در راستای سیاست نوسازی محله‌ای دولت سیزدهم، شناسایی محدوده‌ها و محلات هدف در چارچوب طرح‌های جامع و تفصیلی در ۱۸شهر کشور، تهیه نقشه‌های پایه در چارچوب تفاهم‌نامه با معاونت شهرسازی و معماری وزارت متبوع در ۱۱ شهر واقع در دو استان و راهبری تهیه طرح جامع مشهد با رویکرد بازآفرینی از جمله فعالیت‌ها در این زمینه به شمار می‌رود.

او درباره اقدام‌های آموزشی و ترویجی انجام شده نیز گفت: برگزاری  ۸۳ دوره‌ آموزشی ویژه مدیران و کارشناسان دستگاه‌های مدیریت شهری، برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه ساکنان محلات و محدوده‌های هدف و برگزاری نشست‌های تخصصی موضوعی از جمله اقدام‌های انجام شده است. همچنین اقدام‌های پژوهشی از جمله تهیه سند ملی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی (موضوع جزء۳ ماده۱۲۰ قانون برنامه ششم) و پیگیری طرح و تصویب آن در هیات دولت و طرح پژوهشی ارزیابی تاثیر پروژه جابجایی خانوارهای درمعرض خطر محله کرگانه شهرخرم آباد و سپیدار شهر اهواز را نیز می‌توان به این موارد افزود.

به گفته آئینی فعالسازی و تشکیل ستادهای بازآفرینی شهری پایدار در سطوح ملی، استانی(۱۱ جلسه) و شهرستانی(۹۹جلسه) و تشکیل ۶۲ کارگروه تخصصی، انجام اقدامات در راستای اجرای مصوبات ستاد ملی و انعقاد تفاهم‌نامه از جمله مبادله تفاهم‌نامه با دفتر اسکان بشر سازمان ملل متحد(هبیتات) و تعریف زمینه‌های همکاری مشترک در سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های ناکارآمد شهری، راه اندازی دبیرخانه هفت گانه جمع‌آوری و ترویج  بازآفرینی شهری و مبادله تفاهم‌نامه علمی، پژوهشی و آموزشی فیمابین شرکت بازآفرینی شهری ایران و مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در راستای پیشبرد اهداف شرکت صورت گرفته است. تولید و انتشار محصولات ترویجی و اطلاع رسانی به متقاضیان تسهیلات بافت فرسوده نیز از جمله اقدام‌های شرکت به شمار می‌رود.

هماهنگی بین بخشی

 دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار با اشاره به این که بازآفرینی شهری یک رویکرد فرابخشی است، هماهنگی بین بخشی را از مهم‌ترین فعالیت‌ها برای هماهنگ کردن نهادها و سازمان‌های مختلف برشمرد و گفت: از جمله فعالیت‌ها در این زمینه می‌توان به بروزرسانی برنامه اقدام مشترک استان‌ها، تهیه و تصویب برنامه‌های پیش‌نگری و پیش‌گیری از گسترش سکونتگاه‌های غیررسمی در ستاد بازآفرینی شهری استان، انجام امور مربوط به تهیه و تصویب لایحه واگذاری اراضی تصرفی در سکونتگاه‌های غیررسمی و احصا مالکیت عرصه‌های موجود در سکونتگاه‌های غیررسمی متعلق به دستگاه‌ها اشاره کرد.

تدوین سیاست‌ها و دستورالعمل‌های نوسازی محله محور

آئینی همچنین تدوین چارچوب سیاست‌های بسته تشویقی در محدوده‌های تاریخی با همکاری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، تدوین دستورالعمل نوسازی محله محور، تدوین چارچوب دستورالعمل طراحی نماهای ساختمان‌ها در محدوده بافت‌های ناکارآمد شهری و تدوین راهنمای هسته امن محله را از جمله  فعالیت‌هایی دانست که در زیر مجموعه تدوین سیاست‌ها و دستورالعمل‌های نوسازی محله محور انجام شده است.

او افزود: در حوزه پژوهشی و مطالعاتی نیز سیاست پژوهی تسهیلات نوسازی مسکن در محدوده‌های هدف با رویکرد تجمیع و نوسازی، طرح پژوهشی ارایه راهکارهای بانک‌پذیری سکونتگاه‌های غیررسمی و بهره‌مندی از تسهیلات نوسازی، بهسازی و مقام‌سازی مسکن، طرح پژوهشی ارایه راهکارهای ارتقای اشتغال در سکونتگاه‌های غیررسمی مبتنی برفناوری اطلاعات وکسب وکارهای  نوین و ارزیابی اجتماعی وکالبدی برنامه اقدام مشترک در ۱۰محله به صورت پایلوت را می‌توان عنوان کرد.

مهدی نورایی نماینده رییس مجمع و سرپرست مرکز امور مجامع و نظارت بر قراردادهای وزارت راه و شهرسازی نیز در این جلسه با اشاره به این که شرکت بازآفرینی شهری ایران از مهم‌ترین شرکت‌های وزارت راه و شهرسازی به شمار می‌رود، اظهار کرد: بنابراین باید در تقویت توانمندی‌ها و تامین اعتبارات مورد نیاز شرکت کمک کنیم تا شاهد عملکرد درخشان‌تری در حوزه فعالیت‌های این شرکت و نوسازی بافت‌های فرسوده و بازآفرینی شهری باشیم.

او با اشاره به وظایف تعیین شده در قانون برنامه ششم در رابطه با شرکت بازآفرینی شهری ایران عنوان کرد: بر این اساس باید سالانه ۲۷۰محله نوسازی شود که به لحاظ تامین خدمات روبنایی، زیر بنایی، اجتماعی و فرهنگی کار بسیار بزرگی است و یک وظیفه خطیر به شمار می‌رود. برای تحقق این امر باید در مجمع عمومی شرکت هر آنچه از دست ما بر می‌آید انجام دهیم تا شرکت بتواند بیش از پیش به اهداف خود نزدیک شود.

او در ادامه به تبصره ۱۱ قانون بودجه سال جاری اشاره کرد و گفت: بر اساس این تبصره شرکت بازآفرینی شهری ایران می‌تواند از محل امکانات بخش‌های دیگر برخی مطالبات خود را تامین کند که این امر ظرفیت خوبی برای شرکت به شمار می‌رود.

نورانی با بیان این که سال گذشته شاهد دستاوردهای خوبی از سوی این شرکت بودیم، اظهار امیدواری کرد در آینده نیز  شاهد پیشرفت‌ها و موفقیت‌های بیشتر شرکت بازآفرینی شهری ایران باشیم.

گفتنی است در این جلسه کلیات بودجه اصلاحی سال  ۱۴۰۱ و بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۲ به تصویب اعضای مجمع رسید و قرار شد تا جزییات بودجه پیشنهادی نیز در جلسات بعدی مورد بررسی قرار گیرد.